O Projekcie

Witamy na stronie projektu „Wczesny rozwój językowy wietnamskich dzieci mieszkających w Polsce”

Głównym celem projektu jest ocena środowiska językowego i kompetencji językowych, a w przyszłości potrzeb edukacyjnych dwujęzycznych dzieci mieszkających w Polsce. Głównym celem pierwszego etapu badań jest rozwój językowy dzieci wietnamskich. W większości dzieci te od urodzenia mają kontakt przynajmniej z dwoma językami. Rodzice wietnamscy bardzo dbają zarówno o zachowanie języka wietnamskiego jak i rozwój języka polskiego. Dlatego właśnie dzieci te są wyjątkowe. 

 W zależności od szacunków, w Polsce przebywa od 12 do 30 tysięcy osób narodowości wietnamskiej, w tym również dzieci.  Niestety nie mamy żadnych narzędzi do diagnozy ich rozwoju poznawczo-językowego.  Dzieci wietnamskie postrzegane są przez nauczycieli jako bardzo pracowite, zdolne i raczej nie mające problemów z językiem polskim (Halik, 2006). Jednak wśródn nich są również takie, które mają trudności lub są wybitnie zdolne. Pierwszej grupie należy zapewnić odpowiednie zajęcia terapeutyczne a drugiej zapewnić wsparcie optymalnego rozwoju przejawianych zdolności. Brak odpowiednich narzędzi diagnostycznych uniemożliwia i jedno, i drugie. 

W Polsce, która po II wojnie światowej z wielokulturowego i wielojęzycznego kraju stała się praktycznie jednojęzyczna, w ostatnich latach obserwujemy znaczny wzrost obecności dzieci dwujęzycznych w systemie edukacyjnym. Polski system edukacji przez wiele lat nie musiał uwzględniać specyfiki dwujęzycznego przyswajania języka. Obecnie jednak sytuacja dramatycznie się zmieniła i mamy co najmniej trzy duże grupy dzieci, które nie są jednojęzyczne: ukraińską, wietnamską i polską (ostatnia grupa składa się z dzieci, których rodzice wrócili do Polski z powodu Brexitu).     

Z naukowego punktu widzenia projekt pozwala na badanie różnych aspektów związanych z rozwojem językowym (typowy i nietypowy rozwój, zachowanie języka rodzimego, przyswajanie języka większości). Ma on również istotny wymiar praktyczny. Wczesna edukacja jest szczególnie ważna dla przyszłego sukcesu w środowisku szkolnym i zawodowym. Dane zebrane dzięki uprzejmości rodziców takich jak Państwo będą nie tylko cennym źródłem informacji pogłębiających naszą wiedzę na temat rozwoju językowego dzieci dwujęzycznych, ale mamy nadzieję, że w przyszłości umożliwią opracowanie wytycznych do diagnozy trudności szkolnych i uzdolnień w zróżnicowanej populacji dwujęzycznej.

Długoplanowe cele badań to: (1) scharakteryzowanie typowego i nietypowego rozwoju językowego dzieci uczących się języka polskiego w naturalnym kontekście dwujęzyczności, (2) wskazanie szans i możliwych zagrożeń wynikających z dwujęzyczności ze względu na różnice językowe (typologia języka) i kulturowe, 3) opracowanie wytycznych i sugestii dotyczących optymalnych metod diagnozy zaburzeń językowych.

Obecne badania obejmują dzieci w wieku 18-36 miesięcy, które dopiero rozpoczynają drogę dwujęzycznego rozwoju językowego. Mamy nadzieję, że dzięki Państwa przychylności uda się rozszerzyć te badania i w przyszłości uwzględnić również dzieci młodsze i starsze.